De arbeidsmarkt van nurse practitioners en physician assistants

In opdracht van de HBO-raad heeft KBA onderzoek gedaan naar de arbeidsmarktverwachtingen voor nurse practitioners en physician assistants. Aanleiding voor het onderzoek was het voornemen van VWS om het aantal bekostigde opleidingsplaatsen voor de hbo-masteropleidingen Advanced Nursing Practice en Physician Assistant terug te brengen van 325 naar 250.

De onderzoeksopzet bestond uit drie delen:

•	een literatuurstudie naar arbeidsmarktontwikkelingen;
•	een telefonische enquête onder alle algemene en academische ziekenhuizen naar de behoefte aan nurse practitioners en physician assistants;
•	interviews met sleutelfiguren over hun opvattingen over de introductie van en kansen voor nurse practitioners en physician assistants.

Uit de uitgevoerde telefonische enquête blijkt dat het merendeel van de ziekenhuizen in de komende jaren een groei verwacht van het aantal nurse practitioners en physician assistants. Hoewel de omvang van deze groei op grond van het onderzoek niet goed gekwantificeerd kan worden, is het niet aannemelijk, dat er sprake zal zijn van een afnemende arbeidsmarktbehoefte. Conclusie is dan ook dat er kwantitatief bezien geen ondersteuning is te vinden voor het reduceren van de instroomcapaciteit.
Kwalitatief bezien is er daar evenmin aanleiding voor. Dit blijkt uit de door adviesorganen, onderzoekers en – in mindere mate – door respondenten veronderstelde meerwaarde van nurse practitioners en physician assistants. Die wordt vooral gerelateerd aan:

De veronderstelde meerwaarde in de interviews blijft achter bij de door onderzoekers en adviesorganen veronderstelde meerwaarde van nurse practitioners en physician assistants. De geïnterviewde sleutelpersonen hebben vooral twijfels over de meerwaarde van deze beroepen als middel om – veronderstelde – tekorten op de zorgarbeidsmarkt tegen te gaan. De meerwaarde van nurse practitioners en physician assistants vanuit het oogpunt van kwaliteit van de zorg wordt breed onderschreven door de sleutelpersonen. Wat betreft de meerwaarde voor kostenbeheersing in de zorg en het creëren van loopbaanperspectieven voor verpleegkundigen en paramedici is het onderzoeksbeeld bij de respondenten divers.